Grota Łokietka
Jaskinia położona na terenie Ojcowskiego Parku Narodowego. Znana co najmniej od XV wieku. Z jaskinią związana jest legenda o Władysławie Łokietku, który miał się w niej ukrywać przed wojskiem czeskim Wacława II.
Położona jest ok. 125 m nad dnem Doliny Sąspowskiej i jest największą spośród wszystkich znanych na terenie Parku jaskiń. Jej długość wynosi 320 m, a deniwelacja -7 m. Składa się z kilku korytarzy i dwóch dużych sal: Rycerskiej i Sypialni oraz dwóch mniejszych.
Położenie na znacznej wysokości nad dnem Doliny Prądnika jest dowodem, że jaskinia była wyżłobiona przez wody podziemne znacznie wcześniej niż jaskinie położone niżej, a więc wówczas, gdy dno doliny (Prądnika i Sąspowskiej) znajdowało się na poziomie dzisiejszego wejścia do jaskini.
Grota Mechowska
Grota Mechowska znajduje się na skraju uroczej wsi Mechowo, w Gminie Puck, położonej pośród Puszczy Darzlubskiej, na zachód od Pucka. Obszar, w obrębie którego powstała Grota, stanowi fragment rozcięcia erozyjnego wymodelowanego w formie obniżenia dolinnego, które przecina wysoczyznę morenową Kępy Starzyńskiej schodząc ku dolinie Płutnicy.
Jaskinia została odkryta w 1818 r. podczas dokonywania pomiarów geodezyjnych przez mierniczego Heue’go. Pierwszy historyczny opis po odsłonięciu korytarza sporządził w 1829 roku Kleefeld. Od tego czasu zaczęła się jej turystyczna historia… Mimo licznych w swojej historii zawałów, ciągle odkopywana, restaurowana, przyciąga rzesze turystów ucząc geologii i promując kaszubską ziemię. Wciąż zachwyca swoim dyskretnym pięknem
Jaskinia Ciemna
Jaskinia Ciemna (Ojcowska) zaliczana jest do najcenniejszych stanowisk archeologicznych w Polsce. Stanowi fragment dawnego systemu podziemnych korytarzy i komór, o łącznej długości 230 m, na który składają się: dzisiejsza właściwa jaskinia, zamknięta żelazną kratą (150 m), tuż na prawo od niej Tunel, a za nim tzw. Ogrojec – rodzaj skalnego dziedzińca otoczonego z trzech stron skałami, który ku pd. przechodzi w tunel zwany Oborzyskiem Wielkim. Od niego w lewo odbiega ciasny korytarzyk jaskini Leszczynowej (W Leszczynie). Zarówno dziedziniec przed jaskinią jak i Ogrojec powstały wskutek zawalenia się stropu jaskini, zapewne jeszcze przed epoką lodowcową.
Jaskinia Niedźwiedzia
Jaskinia Niedźwiedzia w Kletnie jest najdłuższą z jaskiń sudeckich i jedną z najdłuższych i najgłębszych w Polsce. Jaskinia jest rozwinięta horyzontalnie na trzech poziomach. Znana długość sal i korytarzy wynosi ponad 5 km, natomiast głębokość to ponad 100 m. Poziom górny zachowany jest szczątkowo. Poziomem środkowym biegnie udostępniona dla turystów niezwykle atrakcyjna trasa turystyczna z niepowtarzalną i dobrze zachowaną szatą naciekową jaskini oraz dużą ilością kości zwierząt epoki lodowcowej. Partie dolne są niedostępne dla turystów.
Jaskinia Nietoperzowa
Jaskinia Nietoperzowa jest obiektem udostępnionym do zwiedzania dla turystów z przewodnikiem. Jest to jedną z największych jaskiń Jury Krakowsko – Częstochowskiej o długości korytarzy 454 m.
W jej wnętrzu można podziwiać efektowne nacieki taki jak m. in. wodospad naciekowy z kropielnicą, ambony oraz olbrzymie kotły wirowe znajdujące się w stropie jaskini. Wśród innych jaskiń znajdujących się w okolicy wyróżnia się jednym z największych siedlisk nietoperzy, wielkością sal, a także bogatym katalogiem znalezisk archeologicznych.
Wyjątkowe nacieki skalne w połączeniu z przestronnymi wnętrzami sprawiły, że nasza jaskinia została doceniona przez ekipę filmową J. Hoffamana w filmie „Ogniem i mieczem”, a także bollywoodzką superprodukcję „Bangistan”.
Jaskinia Raj
Jaskinia „Raj” jest jedną z najbardziej znanych atrakcji turystycznych Gór Świętokrzyskich i jedną z najpiękniejszych jaskiń krasowych naszego kraju.
Zachwyca bogactwem i różnorodnością kalcytowych form naciekowych. Występują tutaj skupiska stalaktytów o unikatowym na skalę światową zagęszczeniu. Jaskinia uznana została za rezerwat przyrody nieożywionej i stanowisko archeologiczne.
Od 1972 roku udostępniona została dla ruchu turystycznego wyłącznie pod opieką przewodnika. Jest to jaskinia o rozwinięciu poziomym, można ją zwiedzać bez posiadania specjalnych umiejętności. Trasa jest oświetlona elektrycznie i przystosowana do zwiedzania przez grupy wycieczkowe.
Jaskinia Radochowska
O istnieniu Jaskini Radochowskiej (Reyersdorfer Tropfsteinhole) wspominają już teksty XVIII-wieczne. Już w tamtych czasach turyści odwiedzający znany kurort Lądek-Zdrój, zwiedzali okolice i trafiali do Radochowa. Początkowo zwiedzano niewielki fragment jaskini, gdyż znaczna jej część była wypełniona namuliskiem.
Dopiero w latach 1933 – 1935 mieszkaniec Lądka-Zdroju – Heinrich Peregrin, były górnik i opiekun Jaskini Radochowskiej, oczyścił z gruzu skalnego i gliny pierwotny otwór wejściowy, wybrał namulisko z innych podziemnych korytarzy zwiększając tym samym trasę do zwiedzania, a także wykonał wewnątrz prace adaptacyjne, przystosowując jaskinię do ruchu turystycznego (m.in. wykuł kamienne schody).
Podziemna Trasa Turystyczna na Kadzielni
Jaskinie Kadzielni stanowią fragmenty podziemnego systemu krasowego powstałego w wapieniach w kenozoicznym okresie lądowym, najpewniej w neogenie, kilka lub kilkanaście milionów lat temu.
Do zwiedzania udostępniona jest Podziemna trasa turystyczna o długości 160 metrów. Do większych jaskiń Kadzielni należą także: Jaskinia Wschodnia (100 m), Jaskinia Jeleniowska (36 m) i Jaskinia Zwaliskowa (30 m). Wyjątkowości miejsca dopełnia nowoczesny amfiteatr wkomponowany w otoczenie, w którym co roku odbywają się koncerty i widowiska transmitowane w telewizji: Polska Noc Kabaretowa czy Festiwal Muzyki Tanecznej. Na terenie kamieniołomu znajdują się punkty widokowe oraz pomniki świadczące o bogatej historii miasta i okolicy.
Smocza Jama na Wawelu
Smocza Jama – legendarna jaskinia w zachodnim zboczu Wawelu jest jedną z większych osobliwości wzgórza. Powstała około 12 milionów lat temu w wyniku krasowienia skały jurajskiej.
Tajemnicze komory pełne zagłębień skalnych i szczelin tworzą niepowtarzalny nastrój. Długość pieczary wynosi 270 m, a dostępna trasa turystyczna 81 m. Zwiedzanie rozpoczyna się na terenie wzgórza w pobliżu baszty Złodziejskiej. W ceglanej wieżyczce (dawnej studni austriackiej) znajduje się klatka schodowa.
Jaskinia Dziurawy Kamień
Dziurawy Kamień to niewielka jaskinia w Jeleniej Górze na zboczu góry Chojnik, przy czym stanowi najdłużsżą w Karkonoszach jaskinię szczelinową. Powstała w skałach granitowych, otwór ma dwa metry wysokości. Po wejściu prosty korytarz o długości 15 metrów przechodzi w komin o wysokości czterech metrów, który można pokonać bez żadnych problemów, a czas potrzebny na zwiedzanie jaskini to około 5 minut, dlatego też jest ona traktowana bardziej jako ciekawostka przyrodnicza.
Jaskinia Piekło
Jaskinia znana jest od bardzo dawna, w jej okolicach w okresie od XV do XVII wieku poszukiwano rud srebra i ołowiu. Nazwę „Piekło” okoliczna ludność nadała jaskini już w XVIII wieku. Według legendy jej czeluście miały połączenie z piekłem, tędy miały wylatywać całymi chmarami diabły, by czynić ludziom zło.
Jaskinia stanowi typową pustkę krasową powstałą w skałach wapiennych okresu dewońskiego.
Całkowita długość korytarzy jaskini wynosi ok. 60 m. Poziomy korytarz główny o długości ok. 20 m jest łatwo dostępny, oświetlony światłem dziennym wpadającym prze kominy krasowe i piękne okno skalne. Korytarze boczne są ciasne i trudno dostępne.