Mirosław Górka: Dzień dobry, jak to jest być burmistrzem perły Dolnego Śląska?
Mariola Szczęsna: Na to pytanie ciężko jest odpowiedzieć jednoznacznie. Jestem burmistrzem nie tylko Lwówka Śląskiego ale i 28 sołectw. To wielkie wyzwanie, zwłaszcza dlatego, że mamy wiele potrzeb. Chodzi tu nie tylko o infrastrukturę drogową ,wodno-kanalizacyjną, czy sportowo-rekreacyjną. Problemem są jak zwykle pieniądze ,których zawsze jest za mało. Jak już powiedziałam gmina składa się z miasta i obszarów wiejskich. Miasto Lwówek Śląski jest i powinno być naszą chlubą. Piękna historia, ogrom zabytków, które zwłaszcza po renowacji zapierają dech w piersiach. Ogromne środki lokujemy w miasto, aby było bezpieczne i przyciągało turystów. Renowacja tychże zabytków jest bardzo droga. Nie przekłada się to jednak na to, że dostajemy więcej środków dodatkowych, chociażby na remonty dróg wiejskich. Budżet jest ograniczony więc, gdy ratujemy miasto tracą sołectwa, których mieszkańcy nie do końca identyfikują się z miastem. Ich roszczenia są zasadne. Każdy walczy o swój kawałek podwórka. Niestety my jako włodarze musimy stawiać sprawę inaczej. Dla burmistrza wszystkie aspekty są ważne, dlatego też naszą rolą jest udowodnić i przekonywać mieszkańców całej gminy o tym, że miasto czy każde sołectwo to dobro wspólne. Musimy wskazywać priorytety i podawać mocne argumenty, aby mieszkańców całej gminy, zwłaszcza radnych miejskich , do tego przekonać. Często jest jednak z tym problem. Jest jednak światełko w tunelu. Po odbudowie murów obronnych, plant, parku miejskiego, starówki lwóweckiej, doświetleniu ciemnych miejsc i wydobyciu piękna, ludzie zaczynają to doceniać. Często czytamy, słyszymy, dostajemy podziękowania za cały nasz wkład w przebudowę. Nie tylko przyjezdni są zachwyceni Lwówkiem Śląskim, ale przede wszystkim jego mieszkańcy i co ciekawe mieszkańcy okolicznych sołectw. To najbardziej cieszy i dodaje skrzydeł do dalszych, konsekwentnych działań.
Miasto Lwówek Śląski jest i powinno być naszą chlubą. Piękna historia, ogrom zabytków, które zwłaszcza po renowacji zapierają dech w piersiach. Ogromne środki lokujemy w miasto, aby było bezpieczne i przyciągało turystów.
Mariola Szczęsna – Burmistrz Gminy Lwówek Śląski
MG: Lwówek Śląski to miasto z wielokulturowa przeszłością. Polacy, Czesi, Niemcy. To wszystko wpłynęło na kształt miasta. A dzisiaj?
MS: To prawda, historia Lwówka Śląskiego jest bardzo bogata. Otrzymaliśmy w spuściźnie wiele form zabytkowych, ciekawą historię oraz bogate i różnorodne tereny. Myślę, że warto też wrócić do bliższej historii lat powojennych, kiedy do Lwówka Śląskiego i okolic, potocznie mówiąc na „tereny odzyskane” skierowano ludność ze wschodu i nie tylko. Na naszych terenach ulokowano ludzi między innymi zza Buga. Przed II wojną światową mieszkali oni na terenach dzisiejszej Białorusi, Ukrainy, Serbii, Chorwacji, Bośni, Rumunii a i w centralnej Polsce. Zostawili tam cały dobytek, domy. Ze sobą zabrali to, co najcenniejsze: siebie, rodzinę, swoje przyzwyczajenia i tradycje, jakie im przekazano. Dziś wielu z przesiedleńców już nie żyje, ale ich rodziny kultywują tradycje, które są dla nas cenne i to one są dziś naszym bogactwem w innym słowa tego znaczeniu. Ta różnorodność kultur to nasze bogactwo, które zresztą niejednokrotnie stwarza też różne mniejsze lub większe problemy społeczne.
Jeżeli chodzi o naszych sąsiadów, to jest to dla nas przyczynek dobrej współpracy partnerskiej. Po stronie czeskiej mamy miasta: Chrastawę i Velki Senow a po niemieckiej: Wilthen i Haidenau.
Mariola Szczęsna – Burmistrz Gminy Lwówek Śląski
W ramach współpracy realizujemy projekty partnerskie z INTERREG-u Polska – Czechy i Polska – Saksonia. To wiele wspólnych doświadczeń, wymiany kulturalnej, historycznej, turystycznej, rekreacyjnej. Liczymy na jeszcze większe wsparcie unijnych środków w ramach działań wspólnie z Euroregionem Nysa. Warto wspomnieć też o tym, że w Lwówku Śląskim udzielono schronienia rodzinom greckim i dzieciom koreańskim. kilka rodzin greckich pozostało tu do dziś. Mają tu swój dom i ojczyznę.
MG: Ponoć śpicie na skarbach? Ludzie mawiają, że zostały ukryte w pobliskim kościele.
MS: Biorąc po uwagę wciąż zalegające pod ziemią przepiękne minerały zwane agatami i złotonośny piasek, to faktycznie śpimy na skarbach. Mamy również cenne zabytki, a zwłaszcza dostępny dla turystów Ratusz z Salą Ślubów uznaną za najpiękniejszą w Polsce. Do tego ekspozycja w dawnej Sali Sądowej Ławy z lochem głodowym czy interaktywne pomieszczenie pn. „Bogactwo przyrodnicze i geologiczne Ziemi Lwóweckiej”.
Oczywiście nie brakuje historii o zakopanych pod Lwówkiem Śląskim skarbach z okresu wojen napoleońskich, czy ukryciu tajemniczych skrzyń na Wzgórzu Kombatantów pod koniec II wojny światowej. Z pewnością możemy mówić o istnieniu dużej składnicy w kościele parafialnym pw. WNMP. Trzymano tutaj rzeźby i malarstwo z wielu kościołów wrocławskich! Ponadto w Lwówku Śląskim ukryto zbiory z bibliotek i wyższych uczelni we Wrocławiu! Większość odnaleziono tutaj tuż po zakończeniu wojny. Oczywiście nie można wykluczyć, że jakieś ukryte skarby wciąż czekają na odkrycie…
MG: Legend u Was pod dostatkiem. Chociażby ta związana z trzema lwami. Słów kilka na ten temat?
MS: O lwóweckich legendach można dowiedzieć się zarówno z publikacji wydawanych przez naszych regionalistów, z ust przewodników oprowadzających grupy turystów, a także w Bibliotece Dziecięcej, podczas warsztatów dla najmłodszych czytelników. Spośród kilkunastu mitów, nie brakuje mrocznych opowieści o duchach, romantycznych wypełnionych miłosną treścią, pouczających – wplecionych w historię Lwówka Śląskiego oraz legend z morałem, które przypominają, że należy być dobrym i uczciwym. Lwóweckie legendy wplecione są zarówno w ogólne dzieje i nazwę miasta oraz w kamienne detale utrwalone na ścianach domów i ratusza.
Według legendy, nazwę miasta nadano po jednym z polowań w pobliżu osady. Na najbliższym wzgórzu, można by sądzić, że na Lwóweckiej Szwajcarii, znaleziono trzy młode lwy, które zostały zastrzelone przez księcia Henryka. Jako, że były to niespotykane w tych stronach stworzenia, na tę pamiątkę z okazji lokacji, miasto otrzymało nazwę ”Lwia Góra (niem. Lowebberg). Według innej legendy nazwę miasta nadano na cześć mieszkańców, którzy broniąc swego grodu przed grabieżcami, walczyli jak lwy, wykazując się niesamowitą siłą i odwagą.
Lwówek Śląski częściej bywa określany mianem „polskiego Carcassonne” – z racji kilkusetletnich fortyfikacji należących do najciekawszych i najlepiej zachowanych obiektów tego typu w Polsce. Do dziś przetrwało kilkanaście baszt obronnych, dwie wieże bramne, basteje, a w wielu miejscach zobaczyć można nawet podwójny pierścień murów i pozostałości fosy.
Mariola Szczęsna – Burmistrz Gminy Lwówek Śląski
MG: Lwówek Śląski jest nazywany Wawelem Dolnego Śląska. Trudno nie zgodzić się z tym stwierdzeniem. Dookoła zabytki, piękne uliczki i ogrom zieleni. Zna Pani jeszcze inne określenia związane z miastem?
MS: „Dolnośląski Wawel” to określenie, które spotykamy często przy opisie Zamku Płakowice, położonego w Lwówku Śląskim. Piękne arkadowe krużganki renesansowej rezydencji nad Bobrem sprawiają, że wielu kojarzy to miejsce, jako pomniejszoną kopię królewskiego zamku z Krakowa.
Lwówek Śląski częściej bywa określany mianem „polskiego Carcassonne” – z racji kilkusetletnich fortyfikacji należących do najciekawszych i najlepiej zachowanych obiektów tego typu w Polsce. Do dziś przetrwało kilkanaście baszt obronnych, dwie wieże bramne, basteje, a w wielu miejscach zobaczyć można nawet podwójny pierścień murów i pozostałości fosy! Jeśli dodamy do tego dwa gotyckie kościoły, widoczne doskonale podczas spacerów wzdłuż murów obronnych – wówczas możemy zrozumieć, czym kierowali się autorzy licznych przewodników. Miasto jest piękne zwłaszcza wieczorami, w blasku latarni, wokoło murów obronnych, można poczuć powiew historii i tajemnic Lwówka Śląskiego.
MG: Urzekły nas miejskie planty, gdyż to nie tylko ogrom zieleni, ale również byłe fortyfikacje-mury i fosy.
MS: W połowie XIX stulecia, w miejscu zasypanej fosy i zewnętrznego pierścienia murów obronnych, postanowiono założyć rodzaj parku z alejami spacerowymi. Tak powstało jedno z najpopularniejszych miejsc spacerów, wypoczynku i spotkań towarzyskich w mieście. Kompozycja roślinna plant od samego początku była swobodna. Wzdłuż alejek posadzono drzewa i krzewy ozdobne, postawiono ławki.
Dziś w północnej części plant znajdziemy okazałe drzewa gatunków rodzimych, jak i introdukowanych, np.: dąb korkowy, dąb węgierski, dąb czerwony, sosna wejmutka. Warto wspomnieć też o okazach pomnikowych. Wielkie platany klono-listne posiadają obwód wynoszący niemal 5 metrów! Potężne i piękne są również dwa miłorzęby dwuklapowe, drzewa długowieczne, pochodzące z Chin.
W ostatnich latach mury biegnące wzdłuż alejki zostały podświetlone, dzięki czemu tworzą niesamowity klimat. Jeśli dodamy do tego stylizowane lampy i ławki oraz barwnie iluminowaną Fontannę z Czaplą, otrzymamy niezapomniane przeżycia podczas wieczornego spaceru w Lwówku Śląskim.
Wyjątkowe walory przyrodnicze, niezwykła historia oraz ciekawe zabytki od lat przyciągają tutaj rzesze turystów. Zielone lasy i wody oraz ciekawe formy skalne, zachęcają do wypoczynku na łonie natury. Gmina Lwówek Śląski posiada również bazę do uprawiania wszelkich form turystyki aktywnej.
Mariola Szczęsna – Burmistrz Gminy Lwówek Śląski
MG: Lwówek Śląski to nie tylko centrum, ale również rozległe tereny gminy. Co znajdziemy w promieniu5 km? Na co zwrócić szczególna uwagę?
MS: Wyjątkowe walory przyrodnicze, niezwykła historia oraz ciekawe zabytki od lat przyciągają tutaj rzesze turystów. Zielone lasy i wody oraz ciekawe formy skalne, zachęcają do wypoczynku na łonie natury. Gmina Lwówek Śląski posiada również bazę do uprawiania wszelkich form turystyki aktywnej. Przebiega tędy kilka szlaków turystycznych, konnych i rowerowych. Największą popularnością cieszy się ścieżka rowerowa powstała w miejscu dawnej linii kolejowej, biegnąca pod malowniczym zespołem skał zwanych Szwajcarią Lwówecką. W Rakowicach Małych znajdują się jeziora; przy większym funkcjonuje przystań „Czerwony Rak” z wypożyczalnią rowerów wodnych. Na mniejszym akwenie działa „Bahama Wake” z możliwością uprawiania wakeboardingu. Fascynatom bystrego nurtu polecamy kajak lub ponton podczas spływu po rzece Bóbr. Nie zapomnieliśmy o dzieciach, dla których mamy nowy odkryty basen z podgrzewaną wodą. Z kolei na miłośników dawnych rezydencji czekają zamki i pałace. A to dopiero początek przygody!
MG: Wspomniałem o perle Dolnego Śląska a okazuje się, że jesteście królestwem agatu. Jak to?
MS: Na polach w pobliskiej miejscowości Płóczki Górne znajdują się bardzo duże pokłady agatów. To interesujące kamienie półszlachetne, które mają zastosowanie zwłaszcza ozdobne do produkcji biżuterii i innych przedmiotów użytecznych. W latach 90-tych ubiegłego wieku szukano produktu lokalnego innego niż piwo ,aby promować turystycznie swoje małe ojczyzny. Tu padł pomysł stworzenia imprezy turystycznej pod nazwą Lwóweckie Lato Agatowe. Były to wycieczki na pola agatowe w celu poszukiwania skarbów (agatów). Stworzono obrzędową grupę walońską, zaprezentowano okazy agatów z Płóczek Górnych, zaproszono teatry uliczne, zespoły śpiewacze i zorganizowano piknik. Dziś rozwinęło się to do rangi imprezy międzynarodowej. Lwówek Śląski jest Agatową Stolicą Polski. Dziś na giełdę minerałów przyjeżdżają wystawcy z minerałami świata. To wielkie wydarzenie, zwłaszcza na Dolnym Śląsku, które ciągle się rozwija i jest oczekiwane zwłaszcza po okresie pandemii.
MG: Turyści mogą liczyć na bazę turystyczną?
MS: Oczywiście jest niedosyt zwłaszcza w okresie letnim. Hotele i restauracje często są wynajmowane na turystykę biznesową typu konferencje lub ewenty oraz na imprezy rodzinne jak wesela.
Posiadamy trzy hotele, apartamenty oraz kilkanaście obiektów agroturystycznych. Aktualna lista tych miejsc jest dostępna na stronie internetowej UGiM Lwówek Śląski (lwowekslaski.pl) w zakładce „Turystyka”. Są też kawiarnie i restauracje bez usługi noclegowej. Coraz więcej rozwija się agroturystyk w okolicznych wioskach, które mają wysoki standard i są często odwiedzane. Ponadto w najbliższej okolicy znajdziemy campingi, domki letniskowe, wioskę artystyczną, chatę rybną, przystań wodną, gospodarstwo jeździeckie i przede wszystkim Lwówecką Informację Turystyczną, położoną w samym centrum miasta, gdzie można uzyskać dodatkowe informacje o atrakcjach i bazie turystycznej w najbliższej okolicy.
MG: A Co z linią kolejową z Jeleniej Góry do Lwówka Śląskiego? Dolnośląski samorząd ja przejął i co dalej? Będzie reaktywacja? Przypomnę tylko ,że na jej malowniczej trasie znajduje się słynny most nad Jeziorem Pilchowickim.
MS: Linia kolejowa Lwówek Śląski – Jelenia Góra to nadal najpiękniejszy odcinek kolei w Dolinie Bobru i jedna z najpiękniejszych na Dolnym Śląsku. W 2016 roku przestały jeździć pociągi w związku ze złym stanem torowiska i mostu. Wszystko się zgadzało, bezpieczeństwo było ważne. Tyle, że linii tej nie zamknięto. Tak naprawdę ograniczono tylko prędkość jazdy pociągów do prędkości „0”. Oznacza to, że PKP PLK otrzymywała pieniądze z budżetu WD na jej utrzymywanie a nic nie robiono, by kolek modernizować obiekt. Moim skromnym zdaniem pieniądze szły na utrzymanie firmy zarządzającej, co u nas w kraju jest bardzo modne. Szkoda, że skończyło się na obietnicach Pana Marszałka WD w 2018 roku, że zostanie ona reaktywowana. Dziś mam taką wiedzę, że trasa 283 na odcinku J.G-L.Śl. została zakwalifikowana, jako ostatni etap realizacji działań przywracania kolei na Dolnym Śląsku. Przypomnę, że jeszcze w 2018 roku jako Burmistrz byłam zapewniana o pracach nad przywróceniem nie tylko tego odcinka, ale i od Lwówka Śląskiego do Legnicy przez Złotoryję. Zabiegałam o to wraz z samorządowcami zainteresowanych gmin. Sprawa skomplikowała się bardziej, gdy wpisano most pilchowicki do rejestru zabytków. Dziś mówi się też ,że prawnie sprawa przywrócenia tego odcinka jest nie do przeskoczenia. Nie ma dobrej woli Zarządu Województwa Dolnośląskiego. Pojawia się pytanie, jaki jest cel takiego działania? Według mojej opinii te działania szkodzą mieszkańcom całego regionu Dolnego Śląska. Mam też nadzieję, że ktoś wkrótce się opamięta, gdyż dla nas mieszkańców tego regionu kolej ta, to nie tylko etykietka turystyczna. To nasze codzienne życie, praca i szkoła do której dojeżdżają codziennie ludzie i o nich należy myśleć. Resztkami sił walczymy jeszcze o wpisanie tej kolei do budżetu RPO DŚ na nowe rozdanie unijne. Czy się to uda, kiedy Zarząd Województwa nie chce tego wpisać? Mieszkańcy Lwówka Śląskiego, Wlenia i okolic są wykluczeni komunikacyjnie. Okłamano i oszukano nas wszystkich dając nadzieję, która też niestety niknie.
MG: Lwówek Śląski słynie również z piwa. Wielu fanów złocistego trunku stawia wasz browar w pierwszej piątce najlepszych w kraju. Duma?
MS: Może i duma. Browar lwówecki to nasza marka. Lwówek słynął z swego złocistego trunku jeszcze przed lokacją miasta. Nie dziwi fakt, że w Polsce jak słyszy się o Lwówku Śląskim, to od razu pytają o piwo. Jest to pewnego rodzaju duma. Browar Lwówecki w ostatnich dwóch dekadach przeżywa różne perturbacje. Zmieniali się właściciele, zarządcy. Pojawiły się różne pomysły ze strony właścicieli na lepsza promocje, na ofertę turystyczna i myślę, że jest to dobry kierunek, zwłaszcza, że turyści są zainteresowani zwiedzaniem browaru jako jedną z ofert turystycznych naszej gminy. Mam też taka nadzieję, że piwo będzie nadal produkowane i marka nie zaginie ale tu niestety my nie możemy mieć żadnego wpływu na to, co będzie w przyszłości, gdyż nie jesteśmy właścicielem tego obiektu.
MG: Jakie plany na przyszłość?
MS: To jedno z najtrudniejszych pytań. W dzisiejszych czasach trudno jest zaplanować coś na dłużej, gdyż nie wiemy co stanie się jutro. Doświadczenia pokazały nam, że jesteśmy często bezsilni wobec np. pandemii, która wszystko krzyżuje. Nie łatwo jest też planować kiedy polityka rozwoju gospodarczego nie jest stabilna a raczej jest niepewna. Dziś mamy wielkie zagrożenie związane z wojną na Ukrainie. Pomagamy uchodźcom i organizujemy im życie w Polsce. Sprawa jest dynamiczna. Trudno jest przewidzieć, co będzie jutro. Nie mniej jednak plany są takie, aby naszym mieszkańcom żyło się miło i zarazem bezpiecznie. Samą kulturą człowiek nie wyżyje. Moim marzeniem jest, aby zakończyć inwestycje, które są zaplanowane, a co za tym idzie pozyskanie środków zewnętrznych na ich realizację. Ważne są bezpieczne drogi, aby dojechać do pracy i wrócić do domu. Chciałabym cieszyć się z tego, że mieszkańcy są zadowoleni ze swojego miejsca zamieszkania. Są pomysły dla młodych rodzin wraz z budową nowoczesnego, przyjaznego przedszkola z żłobkiem oraz budowa domu seniora. Ogólnie wiele planów udało się zrobić. Gdyby nie dwa lata wyjęte z życiorysu i pokrzyżowane plany finansowe z powodów złej polityki podziału środków dla samorządów, bylibyśmy o wiele dalej. Jestem jednak dobrej myśli. Jeszcze wiele przed nami a pomysłów nie brakuje i oby zdrowie dopisało. Lwówek Śląski to moje miejsce na ziemi. Uczynię wszystko, co w mojej mocy, aby tu żyło się wszystkim dobrze.
Sekretariat Urzędu Gminy i Miasta Lwówek Śląski
Gmina i Miasto Lwówek Śląski
al. Wojska Polskiego 25A
59-600 Lwówek Śląski
tel. 75 647 78 88