Park Gródek, czyli Śląski raj

W południowej Polsce, na Wyżynie Śląskiej znajduje się wyjątkowe miejsce, nazywane przez turystów – Chorwacją lub Malediwami. Ten raj, który zachwyca turkusową wodą i bujną zielenią, znajduje się na granicy województwa śląskiego i małopolskiego.

Historia Jaworzna zbudowana na bogactwach naturalnych

Jaworzno, bo o nim mowa, swoją historię zbudowało na wielu bogactwach naturalnych – węgla kamiennego, piasków podsadzkowych, rud żelaza, rud cynku i ołowiu oraz surowców skalnych. Eksploatacja tych ostatnich była związana z utworami triasowymi, szeroko rozprzestrzenionymi na obszarze miasta. Eksploatacja tych ostatnich była związana z utworami triasowymi, szeroko rozprzestrzenionymi na obszarze miasta. Początki górnictwa skał osadowych sięgają połowy XVI wieku, kiedy to w okolicach Jaworzna – Szczakowej rozpoczęto eksploatację wapieni. Skały te wykorzystywano m.in. do wypalania wapna oraz jako kamień budowlany. W następnych wiekach na okolicznych wzgórzach i garbach pojawiły się liczne, większe lub mniejsze łomy (warstwy) wapieni i dolomitów. Skały te były powszechnie wykorzystywane przez mieszkańców miasta do fundamentów, podmurówek i budowy budynków gospodarczych.

Gródek, czyli śląskie Malediwy

Park Gródek w Jaworznie zachwyca widokami i nie bez przesady nazywany jest przez miejscowych „Chorwacją”, chociaż przyjezdni częściej mówią, że to „Malediwy”. Trudno nie zgodzić się z tymi stwierdzeniami, podziwiając piękne tereny zielone i krystalicznie czystą wodę, w której pływają okonie, szczupaki i sumy. Cały teren otaczają wysokie wyrobiska dolomitów, przypominające Wielki Kanion Kolorado. Na ich szczytach usytuowano punkty widokowe. I z nich tak naprawdę widać, że woda mieni się w odcieniach turkusu. Szczególnie dotyczy, to zbiornika „Wydra”, do którego można dostać się dwoma drogami – idąc od przystanku autobusowego Pieczyska Centrum Nurkowe, szczytami dawnych wyrobisk, lub głównym wejściem, mijając pierwszy ze zbiorników, tzw. „Kamieniołomy Koparki”. Na terenie parku można również zobaczyć arboretum, łąkę kwietną, pięknie poprowadzone drogi, obrośnięte ogromnymi paprociami, pomosty z altankami, które pięknie odcinają się swoją geometrią od otaczającego turkusu.

Raj dla płetwonurków

Kamieniołom Koparki, to zbiornik poeksploatacyjny będący jednym z najpopularniejszych polskich nurkowisk. Nad zbiornikiem leży całoroczna baza nurkowa „Koparki”. W 1997 r., gdy postawiony w stan likwidacji zakład wydobywający dolomit nie był w stanie płacić swych zobowiązań, zakład energetyczny wstrzymał dostawy prądu. Zatrzymanie pracy pomp spowodowało, że w ciągu kilkudziesięciu godzin wszystkie głębiej położone części kamieniołomu zalała woda. Zaniedbania personelu spowodowały, że część sprzętu została zalana (w tym dwie duże koparki) i pozostała w głębokim na 18 m nowym zbiorniku. Oprócz koparek można tam zobaczyć domek i bunkier strzałowego, przepompownie, łyżki koparek, kosze pomp, budki trafo i wraki samochodów. Niedługo po tym Centrum Nurkowe „Orka” z Bielska-Białej utworzyło bazę nurkową nad nowym zbiornikiem, który w środowisku płetwonurków został nazwany Koparkami i zyskiwał coraz większą popularność.

Cementownia Jaworzno

W niedalekiej odległości od polskich Malediwów, znajdują się ruiny Cementowni Jaworzno, która była głównym odbiorcą wydobywanego surowca. Cementownia została uruchomiona w 1885 roku w byłym zaborze austriackim. Produkowano w niej 12,5 tys. ton cementu portlandzkiego i 17,5 tys. ton wapna budowlanego. Obok produkcji cementu, od 1903 r., fabryka ta prowadziła wypał dolomitu dla przemysłu metalurgicznego. Był to jeden z największych dostawców prażonego dolomitu w Europie. Później zakład zaczął chylić się ku upadkowi. Przeżył kryzys światowy, a w czasach socjalizmu cementowania zaczęła podupadać (przełom lat siedemdziesiątych i osiemdziesiątych). Najpierw zrezygnowano z produkcji cementu, później ograniczono wyrób dolomitu. Zakład ogłosił upadłość w 1995 roku, a cementownią zaczął rządzić syndyk. Swoją działalnością przyczyniał się do niszczenia pamiątek historycznych. Kilka lat temu w zalanej piwnicy hali młynów odnaleziono rysunki, które zostały wykonane ponad 100 lat temu. Te akta są techniczną dokumentacją budowy i rozbudowy zakładu. Na 150 rysunkach można zobaczyć budynki należące do cementowni i elementy maszyn.

Dojazd do Gródka

Park Gródek leży między dwoma dzielnicami Jaworzna – Pieczyskami a Ciężkowicami. Z Katowic to zaledwie 25 km, z Krakowa ponad 60 km, z Wrocławia 200 km, a z Warszawy ponad 300 km. Dojechać tam można autostradą A4, drogą ekspresową S1, a także drogą krajową nr 79. Następnie kierujemy się ulicą Szczakowską, Górnośląską, Jaworznicką oraz Jana III Sobieskiego. Dla osób poruszających się komunikacją miejską istnieje możliwość dojazdu autobusem spod Dworca Kolejowego Szczakowa na przystanek „Pieczyska Centrum Nurkowe”. Są to linie nr 314 oraz 344. Liczba połączeń jest naprawdę spora, a większość taboru jest niskopodłogowa.

Rozkład jazdy PKM Jaworzno oraz Koleje Śląskie

Park Gródek, ul. Płetwonurków, 43-602 Jaworzno